Wazektomia jest jedną z metod antykoncepcji dostępnych dla mężczyzn. Polega ona na przecięciu, a następnie podwiązanie nasieniowodów, dzięki czemu plemniki nie mogą dostać się do ejakulatu. Jej skuteczność oceniana jest aż na 99,9%. Wazektomia jest bezpieczna dla pacjenta, a powikłania zwykle są przejściowe i niezbyt uciążliwe. Dowiedz się, jak długo może utrzymywać się obrzęk i dyskomfort po zabiegu.
Na czym polega zabieg wazektomii?
Zabieg wazektomii polega na przecięciu nasieniowodów oraz ich podwiązaniu. Ma to na celu uniemożliwienie plemnikom dostania się do ejakulatu. Tak samo, jak męskie hormony płciowe, plemniki produkowane są w jądrach. Miejscem ich dojrzewania oraz magazynowania są połączone z nasieniowodami najądrza. Warto wiedzieć, że nasienie jest połączeniem płynu nasiennego – produkowanego w pęcherzykach nasiennych (tworzących wraz z nasieniowodami przewód wytryskowy), gruczołach opuszkowo-cewkowych oraz gruczole krokowym – z plemnikami. Dlatego po wazektomii mężczyzna w dalszym ciągu ma wytrysk, ejakulat nie zawiera jednak plemników. Wazektomia nie wpływa również na libido pacjenta.
Kto może poddać się zabiegowi wazektomii?
Procedura podcięcia i podwiązania nasieniowodów przeznaczona jest dla panów, którzy nie planują potomstwa. Przyczyny mogą być różne, od osobistych preferencji, poprzez stan zdrowia swój lub partnerki, aż po ewentualne choroby genetyczne dziecka. Wazektomia jest zabiegiem bezpiecznym i małoinwazyjnym. Dlatego też lista przeciwwskazań do jego wykonania nie jest długa. Znajdują się na niej przede wszystkim:
- hemofilia oraz inne poważne problemy z krzepliwością krwi,
- wodniak jąder,
- żylaki powrózka nasiennego.
Obecnie poza klasyczną wazektomią dużą popularnością cieszy się zabieg WBS (wazektomia bez skalpela). W jej przebiegu wystarczy wykonanie niewielkiego nacięcia i rozwarstwienie skóry. Nie ma potrzeby zakładania szwów.
Powikłania i skutki uboczne wazektomii
Procedura wazektomii rzadko kiedy niesie ze sobą długotrwałe skutki uboczne. Najczęściej jest to jedynie niewielki dyskomfort, choć możliwy jest również obrzęk i zasinienie. W niektórych przypadkach pacjenci mogą skarżyć się na ból jąder (zwykle o niewielkim nasileniu), a także niewielką ilość krwi w nasieniu. W rzadkich sytuacjach możliwe jest powstanie krwiaków czy zakażenie w miejscu nacięcia. Bardzo rzadkimi powikłaniami są: wodniaki, ziarniniaki nasienne, torbiele w najądrzu, nagromadzenie płynu w jądrze czy nawet przewlekły ból jąder. Należy mieć również świadomość, że w bardzo nielicznych przypadkach, zwłaszcza gdy wazektomia nie została wykonana poprawnie, pacjent może zachować płodność.
Ile czasu bolą jądra po wazektomii?
Dyskomfort i bolesność po zabiegu wazektomii najczęściej nie trwają dłużej niż kilka dni i znikają samoistnie. Jednak w rzadkich przypadkach (ok. 1–2% pacjentów), powikłaniem procedury jest przewlekły ból jąder. Może on utrzymywać się nawet do kilku tygodni. Przez doświadczających go panów określany jest on jako tępy, długo się utrzymujący.
Jak łagodzić dolegliwości bólowe po wazektomii?
W przypadku pierwszych dni po wazektomii zalecane jest przyjmowanie ogólnodostępnych leków przeciwbólowych, takich jak ibuprofen czy paracetamol. Inną polecaną metodą jest przykładanie lodu do moszny. Ulgę przynosi również noszenie podtrzymującej bielizny oraz tymczasowe zrezygnowanie z intensywnej aktywności fizycznej. Zakłada się, że dolegliwość powinna ustąpić po kilku dniach. Jeśli jednak tak się nie dzieje, konieczne należy powiadomić o tym przeprowadzającego zabieg lekarza. Zaleci on odpowiednie badania, w tym USG, aby określić przyczyny bólu. Może on przepisać silniejsze leki przeciwbólowe lub zalecić dodatkowy zabieg. W skrajnych przypadkach konieczna może być rewersja wazektomii, czyli odwrócenie efektów procedury.
Czego nie należy robić bezpośrednio po zabiegu wazektomii?
Przez pierwsze dwa tygodnie po zabiegu wazektomii należy powstrzymywać się od intensywnej aktywności fizycznej oraz jakiejkolwiek stymulacji seksualnej. Po zabiegu należy wziąć prysznic oraz zdjąć założony podczas procedury opatrunek. Ważne jest również noszenie dopasowanej, wygodnej bielizny przez czas rekomendowany przez lekarza. Należy również pamiętać, że efekt wazektomii nie jest natychmiastowy. Po jej wykonaniu należy przeprowadzić badanie nasienia, aby stwierdzić, czy są w nim obecne plemniki. Dlatego też jeszcze przez pewien czas po zabiegu konieczne będzie stosowanie innych metod antykoncepcji. Badanie takie najlepiej jest wykonać ok. 8 tygodni po przeprowadzeniu procedury.
Ciąża po wazektomii – czy to możliwe?
Przeprowadzenie wazektomii nie zawsze oznacza utratę płodności. Rozróżnić należy tutaj dwa przypadki:
- w początkowym okresie po zabiegu mężczyzna wciąż pozostaje płodny. Należy zaczekać ok. 8 tygodni, a następnie zbadać nasienie na obecność plemników. Jeśli wyniki pokażą, że wciąż są one obecne, test należy powtórzyć po czasie wskazanym przez specjalistę. Do momentu, gdy badanie wykaże całkowity brak plemników, konieczne będzie stosowanie innej metody antykoncepcji;
- w niektórych przypadkach wazektomia może po prostu się nie powieść. W takiej sytuacji dalsze postępowanie należy omówić z lekarzem.